با اینکه پیش از این گفته شده بود زندانیان می توانند تا مقطع دکترا به تحصیلاتشان ادامه بدهند، اما هفته گذشته از شرکت برخی زندانیان در جلسه کنکور سراسری ممانعت شد.
«واحد خلوصی» یکی از آنها بود. این فعال حق تحصیل و فعال حقوق بهائیان که در زندان رجایی شهر در حبس است، دانشجوی محروم از تحصیلی است که توانسته بود با تلاش خانواده اش برای شرکت در کنکور سراسری امسال ثبت نام کند.
مسئولان زندان هنگام ثبت نام به او قول و وعده داده بودند که امکان شرکتش در آزمون را فراهم می کنند اما روز امتحان به او اجازه ندادند. واحد خلوصی بعد از کمک به مردم زلزله زده آذربایجان بازداشت شده و به خاطر فعالیت های حقوق بشری و فعالیت در حوزه حقوق بهاییان به پنج سال زندان محکوم شده بود.
زندانیان سیاسی و عقیدتی می گویند حفاظت زندان کاری به موبایل یا هیچ وسیله ممنوعه دیگر حتی مواد مخدر ندارد، آنها کتاب ها و یادداشت ها، مدادها و هر چیزی که به نوشتن یا خواندن مربوط می شده را جمع می کنند و با خودشان می برند.
«مهدی محمودیان»، عضو جبهه مشارکت و زندانی سابق سیاسی پیش از این در یک نامه از زندان رجایی شهر خطاب به علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی نوشته بود: «برای وارد کردن کتاب چند ماه است نامه نگاری کرده ام اما مواد مخدر هر روز به آسانی وارد زندان می‌شود.»
«مریم»، همسر یکی از زندانیان سیاسی که در سالن 12 این زندان به سر می برد، ماجرای تلاشش برای ارسال کتاب به زندان گوهردشت را برای ایران وایر شرح می دهد: «آخرین باری که برای ملاقات با همسرم رفته بودم او خواهش کرد دفعه بعد که برای ملاقات می روم، مجموعه داستان های کوتاه «بنی آدم» از محمود دولت آبادی و همچین کتاب جامعه شناسی خودمانی دکتر حسن نراقی را برایش ببرم.»
مریم فردای همان روز کتاب ها را تهیه می کند و به ماموران مسئول بررسی کتاب در زندان تحویل می دهد. دو هفته بعد باز هم همسرش اطلاع می دهد کماکان کتاب ها را دریافت نکرده است. یک ماه بعد از تحویل این دو کتاب از سوی زندان با مریم تماس می گیرند: «گفتند مجاز به تحویل این دو کتاب به زندانی نیستند. توصیه کردند در صورت تمایل، کتاب هایی را تهیه کنم که به مباحث جامعه شناسی نپرداخته باشد. اسم آقای دولتشاهی، شاملو و فروغ نداشته باشد و ترجیحا کتاب غیر سیاسی باشد، از کلمات کودتا یا بهار عربی، فغان عربی و هر چیزی که مربوط به دنیای سیاست باشد، معذور هستند. عصبانی شدم و به مامور تحویل کتاب ها گفتم می توانم چند نسخه روزنامه کیهان و دو سه کیهان بچه ها برای همسرم بفرستم، گفت خودشان هر روز کیهان دریافت می کنند.»
محدودیت دریافت کتاب، شامل کتاب های درسی و جزوه های آموزشی، محدودیت شرکت در جلسه امتحان کنکور سراسری و حتی محدودیت داشتن دفتر یاداشت، قلم و خودکار مشکلی است که همیشه زندانیان سیاسی را رنج می دهد و البته گاهی تبدیل به ابزاری برای فشار است و این مسئله به زندان های تهران محدود نمی شود.
«صالح» معلم است و به مدت سه سال به علت جرایم مادی در زندان کارون اهواز زندانی بوده، او به ایران وایر می گوید: «آن روزها همه چیز پیدا می شد، از هر نوع مخدری که اراده می کردی و پول خریدش را داشتی اما آنها به هر بهانه ای کتاب ها و یاداشت های ما را جمع می کردند و می بردند. کافی بود تحرکی از سوی برخی زندانیان عربی که قائل به تجزیه طلبی بودند، انجام شود یا مثلا کسی را اعدام کنند، بلافاصله می ریختند توی بندها.»
«محمد» یکی از زندانیان ساکن بند 350 این برخوردها را ناشی از واکنش های فردی و اعمال سلیقه زندانبان ها می داند: « دستور مدونی وجود ندارد. حتی کسی نمی داند این تصمیم از سوی حفاظت سازمان زندانه ا گرفته شده یا وزارت اطلاعات؟ به هر حال گاهی یک باره در طول چند ماه سخت می گیرند و محدودیت های تازه و سختی ایجاد می کنند و بعد هم می بینید برای مدت کوتاهی بی خیال ماجرای کتاب یا شرکت در کنکور می شوند.»
محمد به کارشکنی های مسئولان زندان اوین اشاره می کند: « آنها دست به یکی می کنند، واحد فرهنگی، حفاظت اطلاعات زندان با دادیار دادسرای اوین و دادستانی تهران، اولش از لوازم ورزشی و هواخوري شروع شد و جديدا ورود هرگونه كتاب، مجله و لوازم التحرير براي ادامه تحصيل ممنوع اعلام شده است.»
زندانی های ساکن زندان اوین می گویند کتابخانه این زندان تنوع كمی دارد و غالب کتاب های موجود در آنجا، كتاب هاي مذهبي هستند.
اعضای خانواده یک زندانی امنيتي براي ارسال كتاب يا مجلات مدنظر زندانی حتما باید به دادستانی مراجعه و زمان زیادی را صرف گرفتن نوبت ملاقات با دادیار و قانع کردن او کنند. پس از صحبت کردن و قانع شدن دادیار باید مجوزي در خصوص تحويل كتاب هاي درسي را از او بگیرند. در این مجوز نام تك تك كتاب ها قيد شده و مهر تأييد دادستاني را دارد.
کتاب را تهیه می کنند و بعد از آن از در پايين زندان كه جدا از سالن ملاقات است، کتاب ها را به نگهبان و مسئول مربوطه تحویل می دهند. علاوه بر مدت زماني كه براي پيدا كردن و خريد كتاب ها صرف مي شود، پروسه دریافت مجوز هم معمولا یک روز کامل اداری وقت گیر است. ملاقات داديار با خانواده زندانيان سیاسی- امنيتي فقط دوشنبه ها ممکن است، اگر دادیار مرخصي يا جلسه باشد، باید تا هفته آینده صبر کرد. پس از تحويل كتاب ها به زندان، کتاب باید از فیلتر ممیزی داخلی زندان بگذرد، در این مرحله سلیقه فردی که نظارت می کند، موثر است. در بسیاری موارد ، حتی کتاب درسی مورد تایید دادستان، رد مي شود.
آنها می گویند امکان ادامه تحصيل دانشگاهي در زندان اوين براي دانشگاه آزاد و پيام نور در مقاطع گوناگون وجود دارد اما گاه مانع شركت برخي از زندانيان در آزمون دانشگاهي می شوند و اجازه داشتن کتاب و جزوه به آنها نمی دهند.
علاوه بر این، کتاب های غیر فارسی حق ورود به بند زندانیان سیاسی را ندارند. مسئولان زندان، نداشتن كارشناس آشنا به زبان انگليسي برای تایید آنها را دلیل این محدودیت عنوان می کنند.
به گفته «محمد»، زندانی ساکن اوین در تابلوی اعلانات زندان نوشته شده:« تحویل گرفتن کتاب برای زندانیان منوط به تأیید نام و نویسنده کتاب از سوی زندان است.» از بهمن ماه سال گذشته زندانیان می بایست در یک روند اداری طولانی، نام کتاب مورد نظرشان و نام نویسنده کتاب را در تقاضانامه ای به ریاست بند هشت زندان اوین ارائه کنند تا تقاضای آنان مورد رسیدگی قرار بگیرد و البته این تقاضانامه فقط می تواند شامل کتاب های فارسی و دارای مجوز باشد. با این وصف حتی کتابی که مجوز وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی دارد نیز ممکن است اجازه ورود به زندان را پیدا نکند. زندان خودش وزارت ارشاد دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر