تکلیف پرونده تجاوز معلم به ندا چه شد؟

شیما شهرابی

خانواده ندا بار و بندیل‌شان را بسته‌اند، دست دخترشان را گرفته‌اند و از روستای آبا و اجدادی‌شان خداحافظی کرده‌اند. تحمل کنایه‌ها و نگاه‌های سنگین دوست و آشنا را نداشته‌اند. حالا چند ماهی است که دیگر چشم شان به چشم معلم روستا، هم کلاسی‌های دخترشان و اهالی که مدام سرزنش‌شان می‌کردند، نیفتاده.

ندا تا اسفند ماه سال گذشته مثل همه بچه‌های روستای «قره محمد» زنجان دانش آموز ساده دبستان 22 بهمن بود اما حالا داستان ندا، نام روستای قره محمد و دبستان 22 بهمن را سر زبان‌ها انداخت. او توسط آقای معلمی که خودش دو بچه دارد و به یازده دانش آموز دبستان این روستا درس می‌داد، مورد آزار جنسی قرار می‌گیرد اما ساکت نمی‌ماند.

ندا آنچه بر او گذشته را برای خانواده‌اش تعریف می‌کند و خانواده تصمیم به افشاگری می‌گیرد. آن‌ها با اصرار و پافشاری موضوع را برای روزنامه محلی «مردم نو» تعریف می‌کنند. داستان شکایت ندا برای آزار جنسی در مدرسه منتشر می‌شود و در فضای مجازی بارها به اشتراک گذاشته می‌شود. روزنامه محلی «مردم نو» تذکر می‌گیرد اما اتفاقی که برای ندا افتاده، شنیده می‌شود و بارها به اشتراک گذاشته می‌شود. مردم خواهان برخورد قانونی با معلم متجاوز هستند اما اهالی روستا چندان از رسانه‌ای کردن این موضوع خوشحال نیستند.

یک منبع مطلع به ایران وایر می‌گوید: «در روستاها طرز فکر سنتی غالب است و خیلی از قدیمی‌های روستا معتقدند خانواده ندا دخترشان را بدبخت کرده‌اند و اسمش را سرزبان‌ها انداخته‌اند.» به عقیده او رفتار و حرکات روستاییان باعث شد خانواده ندا از زادگاه شان خداحافظی کنند و بروند: «اهالی روستا می‌گفتند این‌ها روستای ما را بدنام کرده‌اند و خیلی کنایه می‌زدند، ماندن در این محیط روی بچه هم اثر تخریبی داشت و انگار مشاوران به آن‌ها گفته بودند، همین شد که خانه‌شان را عوض کردند و از وقتی رفته‌اند، دیگر سراغی از روستا نگرفته‌اند.»

آن‌ها خیلی زود در کنار رسانه‌ای کردن موضوع از معلم شکایت کردند و بعد بچه را به پزشکی قانونی بردند. پزشکی قانونی از واژه ارتباط نامشروع برای آزار و اذیت‌های جنسی ندا استفاده کرد و دادگاه کیفری شماره یک زنجان هم به همین دلیل برای معلم تا زمان برگزاری دادگاه اصلی قرار وثیقه صادر کرد.  استفاده از واژه رابطه نامشروع برای ارتباطی که یک طرف آن کودک بوده، از سوی مردم و کاربران شبکه‌های اجتماعی مورد اعتراض قرار گرفت، با این‌ حال تغییری در استفاده از این واژه بوجود نیامد. معلم روستا هم به زندان بازنگشت، او قرار وثیقه را تامین کرده و هنوز دادگاه اصلی تشکیل نشده است. با فرخ فروزان کرمانی، وکیل ندا درباره طولانی شدن روند بررسی پرونده ندا حرف زدم.

معمولا به پرونده‌هایی که رسانه‌ای می‌شوند، سریع رسیدگی می‌شود اما روند رسیدگی به پروند ندا کمی طولانی شده...

تحقیقات طول کشید. بعد هم  در جلسه تحقیقات، وقتی اعلام شد بر اساس نظر پزشکی قانونی رابطه نامشروع صورت گرفته، اعتراض‌ها و بحث و گفت‌وگوهایی پیش آمد. در این گونه پرونده‌های حساس وقتی بحث و اختلاف نظر یپیش می‌آید، پرونده در همان مراحل مقدماتی به دیوان عالی کشور می‌رود تا نظر نهایی را توسط عالی‌ترین مرجع قضایی دریافت کند، بنابراین پرونده ندا هم به دیوان رفت تا نظر نهایی را دریافت کند. دیوان هم با توجه به نظر پزشکی قانونی، رابطه نامشروع مادون زنا را تائید کرده است. یکسری رسانه ها این موضوع را این طور تفسیر کردند که نظر قاضی این بوده که ندا رضایت داشته است. چنین موضوعی مطرح نیست بلکه طبق قانون اگر زنا، یعنی آن عمل به طور کامل اتفاق نیفتد، می‌شود رابطه نامشروع. رابطه نامشروع ممکن است یک طرفه باشد یا دوطرفه. قانون به صراحت تاکید می‌کند اگر بچه باشد، هیچ رضایتی نمی‌توانیم برایش متصور باشیم. در پرونده ندا که اصلا رضایت وجود نداشته و مدام مقاومت می‌کرده است.

الان پرونده در چه مرحله‌ای است؟

تحقیقات مقدماتی از روستا انجام شده، پرونده زنجان است و ما هم مشغول نوشتن لایحه هستیم. بعد از نوشتن لایحه هم تاریخ جلسه رسیدگی را مشخص می‌کنند.

وضعیت ندا در حال حاضر چگونه است؟

خوشبختانه چند ماهی است که بهزیستی هزینه‌های مشاوره با روان پزشک او را تقبل کرد و هفته‌ای دوبار او برای مشاوره به زنجان می‌رود. از طرف دیگر یک خانه هم برایشان در نظر گرفته‌اند که دیگر در روستا نباشند و ندا مجبور نباشد به همان مدرسه قبلی برود. ماه پیش با خود ندا صحبت کردم. به نظرم وضع روحی‌اش خیلی بهتر بود. با خانواده‌اش هم مدام در ارتباط هستم و آن‌ها هم از وقتی نقل مکان کرده‌اند، حال شان بهتر است و می‌گویند وضع روحی ندا هم بهتر شده.

یادم می‌آید همان وقت که این قضیه رسانه‌ای شد، از نفر دیگری هم که مورد آزار جنسی قرار گرفته مثل ندا صحبت شد اما گویا شکایت نکرد. آیا دادگاه می‌تواند بدون شکایت آن فرد موضوع دانش آموز دیگر راهم پیگیری کند؟

بله، همان موقع یک نفر دیگر هم بود اما اصلا پیگیری نکرد. دادگاه باید مورد او را هم پیگیری می‌کرده ولی حالا تا قبل از تشکیل جلسه نمی‌دانیم چه می‌شود. به هر حال این اتفاق جنبه خصوصی و رضایت ندارد که با رضایت یا عدم رضایت حکم تغییر کند و این اتفاق چه برای یک نفر و چه برای چند نفر، جرم است و حکم با رضایت منتفی نمی‌شود.

شما در لایحه‌ای که می‌نویسید چه درخواستی دارید؟

در قانون، مجازات رابطه نامشروع تعیین شده. این فرد خسارات مادی و معنوی زیای به این خانواده زده و باید جبران خسارت کند. ضمن این‌که فکر می‌کنم باید از آن منطقه یعنی روستا تبعید شود. من همه این ها را از دادگاه درخواست می‌کنم و مستندات را ضمیمه می‌کنم اما حکم قطعی بستگی به نظر دادگاه دارد. خانواده ندا هم درخواست‌شان این است که این فرد طبق قانون مجازات شود. من این خانواده را به شدت تحسین می‌کنم که با شحاعت این موضوع را علنی کردند. جسارت فرزندشان را هم ستایش می‌کنم که این موضوع را پنهان نکرد. در جامعه ما به خاطر مواردی مثل ترس و آبرو حتی بزرگسالان در مقابل آزارهای جنسی سکوت می‌کنند، چه برسد به بچه‌ها و ندا و خانواده‌اش واقعا شجاعت به خرج دادند که در یک جامعه سنتی در این باره حرف زدند امیدوارم عادلانه به این پرونده رسیدگی شود و حق‌شان را بگیرند.