ماهنامه خط صلح - الهه هیکس (شریف‌پور)، بیش از دو دهه است که در زمینه‌ی دفاع از حقوق بشر فعالیت مستمر دارد. او که از سال ۱۹۹۴ تا سال ۲۰۰۳ به عنوان پژوهشگر امور ایران در سازمان دیده‌بان حقوق بشر، مشغول به کار بوده است، در حال حاضر مدیر گروه حقوق بشر و برنامه‌ریزی در نیویورک است.
در دهمین سالگرد تاسیس مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، خانم شریف‌پور-هیکس در گفتگو با خط صلح، مهم‌ترین ویژگی از عملکرد مجموعه فعالان را دور ایستادن از مسائل سیاسی عنوان می‌کند و در رابطه با علت تداوم و ماندگاری این تشکل می‌افزاید: “تنها چیزی که می‌تواند این گونه فعالیت‌ها را امکان‌پذیر و البته ماندگار کند، این است که از خود گذشتگی نشان دهند و این دقیقاً همان کاری است که اعضای مجموعه فعالان حقوق بشر انجام می‌دهند”.
خانم شریف‌پور، مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران را پس از یک دهه فعالیت، چگونه توصیف می‌کنید و اگر بشود از عملکرد این گروه یک ویژگی مثبت را برجسته کرد، آن ویژگی مثبت از نظر شما چه خواهد بود؟
تمام گروه‌هایی که در طی سال‌های گذشته، برای حمایت، پیشبرد و پیشرفت حقوق بشر در ایران، منجمله مجموعه فعالان حقوق بشر، تاسیس شده‌اند، کارشان قابل ستایش است. فعالیت‌های تمامی این گروه‌ها، با توجه به تمامی ریسک‌ها و خطرهایی که برای جمع‌آوری اطلاعات در داخل کشور وجود دارد و محدودیت‌ها و مشکلاتی که در خارج کشور شامل حالشان می‌شود، نوعی تلاش شبانه‌روزی بی‌وقفه را می‌طلبد که با توجه به وضعیت موجود حقوق بشر در ایران، اهمیت فوق العاده‌ای هم دارد.
در مورد مهم‌ترین ویژگی مثبت این گروه خاص ]مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران[ می‌توانم دور ایستادنشان از مسائل سیاسی را ذکر کنم. هنگام پرداختن به مسئله‌ی حقوق بشر، عدم ورود به مسائل سیاسی، بسیار مهم است. باید در نظر داشت که در نبود احزاب سیاسی و محدودیت و حتی عدم امکان انجام فعالیت‌های سیاسی در کشوری مثل ایران، مرزی بسیار باریک و حساس ایجاد می‌شود و بسیاری خواسته و ناخواسته مسائل سیاسی را با مسائل حقوق بشر یکی می‌کنند. در واقع این نگرانی وجود دارد که همه‌ی ما با توجه به این‌که به‌هرحال نظرات سیاسی خاص خودمان را هم داریم، آن را وارد کارمان کنیم. این وظیفه‌ی خطیری ست و من مطمئن هستم که شما و سایر همکارانتان آن را دنبال کرده و می‌کنید چرا که به باور من مجموعه فعالان همواره از مسائل سیاسی دور ایستاده است.
تلاش همکاران مجموعه برای اخذ رضایت اولیای دم برای یک نوجوان محکوم به اعدام – لوشان – ۱۳۸۷ – عکس از آرشیو مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران
همان طور که مستحضر هستید و اشاراتی هم داشتید، مشکلات جامعه‌ی مدنی و به تبع گروه‌ها و یا تشکل‌های مدافع حقوق بشر ایرانی بسیار زیاد است و همین مسئله، به دوام نیاوردن بسیاری از این گروه‌ها منجر می‌شود. با این توضیح، تفاوت سازنده‌ای که از نظر شما به ماندگاری و تداوم فعالیت یک تشکل حقوق بشری می‌انجامد، چه می‌تواند باشد؟ در این خصوص چه تفاوتی را به طور اخص برای مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، می‌توانید ذکر کنید؟
اگر بخواهیم از کل جامعه و از سازمان‌های بین‌المللی هم شروع کنیم، آن‌هایی که نتوانستند کارشان را-حتی علی‌رغم قدمت زیادشان-، در مقایسه با سایر گروه‌ها، آن‌طورگسترده کنند، مشکلات مالی و بودجه داشتند. همان‌طور که گفتم، این سازمان‌ها باید غیرسیاسی بمانند و باید کارشان صرفاً در راستای پیشبرد، حمایت و پیشرفت حقوق بشر باشد. در حوزه‌ی ایران این مسئله سخت‌تر هم می‌شود چرا که لزوم وجود نهادهای حقوق بشری و به طور کلی سازمان‌های مردم‌نهاد و عام المنفعه برای مردم جا نیفتاده است و مردم به عضویت و پرداخت حق عضویت‌های این چنینی اهمیتی نمی‌دهند. در نتیجه این مسئله که منابع مالی از جاهایی تامین شود که وابستگی نیاورد، بسیار مهم است و در واقع از اساسی‌ترین موانع و یا اصولی ست که یک نهاد حقوق بشری بر اساس آن می‌تواند به کارش ادامه دهد. در این رابطه حتی گزارشگر ویژه در سازمان ملل هم، مشکلات بودجه دارد.
با در نظر گرفتن این مسئله، تنها چیزی که می‌تواند این گونه فعالیت‌ها را امکان‌پذیر و البته ماندگار کند، این است که از خود گذشتگی نشان دهند و این دقیقاً همان کاری است که اعضای مجموعه فعالان حقوق بشر انجام می‌دهند. در واقع کار آن‌ها مثل کار روزانه‌ی محققینی که در سازمان نظارت بر حقوق بشر(که در ایران به عنوان دیده‌بان حقوق بشر شناخته می‌شود) و یا عفو بین الملل فعالیت می‌کنند، نیست بلکه کار آن‌ها سبک و سیاق یک کار شبانه‌روزی و منحصر به فرد را دارد. در نتیجه ویژگی مهمی که باعث شده است اعضای مجموعه فعالان حقوق بشر -که ما در این‌جا به طور ویژه صحبتش را می‌کنیم-، به کارش ادامه بدهند، فداکاری، تلاش و خستگی‌ناپذیری شبانه‌روزی بدون تامین منابع مالی کافی است.
اگر بخواهید به همکاران و همراهان این گروه پس از یک دهه سخنی بگویید، آن سخن چه خواهد بود؟
هیچ یک از ما در رابطه با این مقوله‌ی بسیار مهم، در پیشبرد، پیشرفت و حمایت از حقوق بشر، حرفی برای گفتن نداریم. شاید اگر شما با من صحبت می‌کنید، به خاطر تجربه و سن و سال من است. ولی همه‌ی افرادی که در رابطه با حقوق بشر، چه از نسل‌های قبل و چه اکنون، کار می‌کنیم، افرادی هستیم که احترام فوق العاده‌ای برای هم قائل هستیم. من نمی‌خواهم به سبک تعارفات مرسوم بگویم که در مقابل فعالیت‌های شما سر تعظیم فرود می‌آورم، ولی واقعاً بهتان دست دوستی و محبت می‌دهم. راه توام با خطر، ریسک و کار شبانه‌روزی که مجموعه فعالان حقوق بشر آغاز کردند و ادامه دادند، بسیار ارزشمند است. البته در بسیاری از موارد فعالین حقوق بشر شاید در کوتاه مدت نتیجه‌ی زحمات و تلاش خودشان را نبینند(همان طور که تلاش‌ها در رابطه با آزادی یک زندانی زمان‌بر است) ولی به هر حال هر جامعه‌ای یک نوع احترام فوق العاده برای چنین افرادی قائل است که همان طور که اشاره کردم به دلیل تلاش‌های شبانه روزی و از خودگذشتی برای بهبود وضعیت هم نوعانشان است. ما شبیه به افراد یک کلاسی هستیم که از هم یاد می‌گیریم و من هم به نوبه‌ی خودم از کارها و فعالیت‌های مجموعه فعالان بسیار آموختم.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر